Module 3
Introduktie
In deze module maak je kennis met de namen van de zwarte toetsen. Je leert dat elke zwarte toets twee namen heeft, en hoe je  zwarte toetsen op de notenbalk kunt herkennen.

Uitleg
De namen van de zwarte toetsen worden afgeleid van de witte toetsen waar ze vlak naast liggen. Elke zwarte toets kan worden benoemd en genoteerd met behulp van de witte toets links ervan (= eronder) en met de witte toets rechts ervan (= erboven). Op de notenbalk wordt dan ook van twee verschillende tekens gebruik gemaakt om aan te geven dat je een zwarte toets moet spelen. Zwarte toetsen worden net als de witte aangegeven door bolletjes op de notenbalk. Maar nu wordt er voor het bolletje nog een extra tekentje geplaatst, het voorteken. Er zijn twee soorten voortekens: een kruis (#) en een mol (b). Een kruis ziet er uit als het "hekje" in computertaal. Een mol lijkt erg op de gewone letter b. Omdat heel vaak problemen ontstaan bij het correct weergeven van mollen in een gewone leestekst, gebruik ik hier de gewone letter b.
Een kruis wordt gebruikt voor de zwarte toets rechts naast de witte, terwijl de mol wordt gebruikt voor de zwarte toets links ervan. De naamgeving van de zwarte toetsen is als volgt.
Bij kruisen komt er altijd -is achter de naam van de witte toets.
Bij mollen komt er altijd -es achter de naam van de witte toets, en soms alleen -s.
Hieronder zie je twee plaatjes die al deze theorie misschien meer verduidelijken dan alle tekst hierboven. Allereerst het overzicht van alle zwarte toetsen benoemd en genoteerd als kruisen:

Hieronder zie je hetzelfde deel van een toetsenbord, maar nu zijn alle toetsen benoemd en genoteerd als mollen:


Naar aanleiding van deze twee plaatjes nog twee opmerkingen:

cis    = des
dis    = es
fis     = ges
gis    = as
ais    = bes Overigens kan de geldigheid van een mol of kruis worden opgeheven met behulp van een  herstellingsteken:
Dit teken ziet er een beetje uit als een kruis waarvan een paar zijtakken zijn afgevallen. Al er een herstellingsteken voor een noot staat, weet je dat je altijd een witte toets moet spelen.

Ik heb je tot nu toe niet veel verteld over het nut van de maatstrepen (de vertikale strepen door de notenbalk). Eén van de funkties is de beperking van de geldigheid van kruisen en mollen. Een voorteken blijft de hele maat geldig tot de eerstvolgende maatstreep. In de meeste stukken schrijf ik in deze module toch een extra, eigenlijk overbodig voorteken, omdat je al aan zoveel dingen moet denken als je begint met leren pianospelen. Maar later zal dat minder en minder gebeuren.

Ik kan me voorstellen dat je je afvraagt waarom één naam voor een zwarte toets niet voldoende is. Ik zal dit proberen te verduidelijken met een voorbeeld. Denk eens aan Ludwig van Beethoven die für Elise wil gaan opschrijven. Stel dat hij dat doet door het begin te noteren als: e - es - e - es - e. In noten ziet dat er zo uit:

Je ziet dat er heel wat voortekens nodig zijn om het begin van für Elise correct te noteren. Als Beethoven dit melodietje noteert met een dis in plaats van een es, ziet hetzelfde fragment er zo uit:

Je ziet dat Beethoven op deze manier met veel minder voortekens dezelfde melodie kan noteren. Het eerste kruis voor de d blijft gewoon geldig totdat het wordt opgeheven door het herstellingsteken. Ik kan me voorstellen dat je nog wel een paar vragen hebt over mollen en kruisen. Later zul je er nog meer over leren. Nu is het voldoende als je weet dat elke zwarte toets twee namen heeft, en dat deze zó worden gebruikt dat het notenbeeld zo rustig mogelijk is.

Oefeningen

De muziekstukken
Kies ook uit dit rijtje weer een paar stukken uit die je leuk lijken. Vooral de "Pink Panther" is nogal lastig, maar ook de "Wasserette Blues" is niet eenvoudig. Niet alleen de nootjes zijn moeilijk. Beide stukken hebben ook nog eens een heel lastige vingerzetting. Eigenlijk heb ik bijna alleen maar moeilijke stukken in deze module ondergebracht. Alleen "Big Ben" is niet echt moeilijk, en ook de "Drumstel-Rock" is te overzien. Verder zijn het behoorlijk lastige melodieën, waarvoor mijn verontschuldigingen. Meld het me als je het echt te erg vindt. Dan zal ik er ook nog een paar minder moeilijke stukken bijzetten. Maar tot die tijd: SUCCES!!!
 
Big Ben (kruisen)
PDF
MID
TXT
Big Ben (mollen)
PDF
MID
TXT
De Wasserette Blues
PDF
MID
TXT
De Drumstel-Rock
PDF
MID
TXT
Japans Liedje (kruisen)
PDF
MID
TXT
Japans Liedje (mollen)
PDF
MID
TXT
Aurora Nova
PDF
MID
TXT
The Pink Panther
PDF
MID
TXT

VORIGE MODULE
HOME
VOLGENDE MODULE