Module 5
Introduktie
In deze module maak je kennis met een aantal aanvullingen op wat je tot nu toe geleerd hebt. Ook geef ik je over een aantal onderwerpen nog wat achtergrondinformatie.

Uitleg
Allereerst iets over hulplijntjes. In een aantal stukken heb je er al kennis mee kunnen maken. Het meest voorkomende hulplijntje gaat door de centrale c. Eigenlijk is dit hulplijntje niets meer of minder dan een tijdelijk zesde lijntje. De notenbalk heeft niet altijd uit 5 lijntjes bestaan. Zo wordt bijvoorbeeld in het Gregoriaans nog steeds een systeem met 4 lijntjes gebruikt. Onze ogen schijnen niet goed overweg te kunnen met systemen met meer dan 5 lijntjes. Om toch noten te kunnen noteren buiten de 5 lijnige notenbalk worden hulplijntjes gebruikt. Deze hulplijntjes kunnen zowel boven als onder de notenbalk voorkomen. Uiteraard wordt het lezen er na verloop van tijd niet eenvoudiger op. (Ik weet echt niet uit mijn hoofd welke noot er door het achtste hulplijntje gaat.) Hieronder zie je een afbeelding met noten die gebruik maken van hulplijntjes.

Het is inmiddels de hoogste tijd om je te leren wat een oktaaf is. Het woord is afkomstig uit het oude Italië en betekent acht. Er wordt de afstand mee aangegeven tussen twee toetsen opeenvolgende toetsen met dezelfde naam. Deze afstand, je raadt het al, is precies acht toetsen. Nou, ja, maar dan wel op een wat gekke manier gerekend. Musici tellen namelijk niet gewoon de afstand tussen de twee toetsen, maar tellen ook de twee toetsen zelf mee. In het plaatje hierboven zie je dat de c die twee oktaven boven de centrale c ligt, nog met hulplijntjes wordt aangegeven. Ook de d, e en f worden nog wel op deze manier genoteerd. Maar er is een andere oplossing gevonden als een melodie voortdurend gebruik maakt van nog hogere tonen. Er wordt dan een "acht" boven de noten gezet en deze acht wordt gevolgd door een stippellijn:   8..........................   Je moet alle noten in dit geval een oktaaf hoger spelen dan ze genoteerd zijn. Noten onder de centrale c komen uiteraard ook vaak voor. Je leert daar binnenkort alles over in één van de volgende modules.

Overigens wordt een vioolsleutel ook wel een G-sleutel genoemd. Het symbool is in vroeger tijden afgeleid van een gestileerde letter "G".

Oefeningen
In deze module val ik je niet lastig met oefeningen. Uiteraard kan het heel zinvol zijn een aantal oefeningen te herhalenuit de voorgaande modules. Doe dit in elk geval als je je nog niet 100 % zeker voelt bij de leerstof van die betreffende module.

Muziekstukken
De muziekstukken in deze module zijn niet zozeer bedoeld om te spelen, maar meer om je de gelegenheid te bieden je verworven kennis op een heel andere manier in de parktijk te testen. Het "Zwarte toetsen liedje" is wel goed te spelen. Veel kinderen kunnen het, omdat het goed is aan te leren zonder notenschrift. Via het notenschrift is het eigenlijk moeilijker.
An die schöne blaue Donau
PDF
MID
TXT
Zwarte toetsen liedje qm
PDF
MID1  MID2   MID3
TXT
Rebus in noten
PDF
  
TXT
Herkent u deze melodie?
PDF
  
TXT
VORIGE MODULE
HOME
VOLGENDE MODULE